Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2025, những bộ phim chiếu rạp của Việt Nam đã đạt doanh thu ấn tượng và tạo dấu ấn trong lòng khán giả.
Tuy nhiên, đằng sau con số hàng trăm tỷ là những tranh cãi không hồi kết về chất lượng nghệ thuật của các phim.
Doanh thu ấn tượng
Tính đến tháng 5/2025 đã có các bộ phim Việt đ gia nhập “câu lạc bộ trăm tỷ”, góp phần đưa tổng doanh thu phòng vé vượt mốc 1.000 tỷ đồng. Các phim có doanh thu từ cao đến thấp theo số liệu thống kê của Box Office Vietnam lần lượt là: Bộ tứ báo thủ – 332 tỷ đồng; Nhà gia tiên – 242 tỷ đồng; Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu – 241 tỷ đồng (vẫn đang chiếu ở rạp); Lật mặt 8: Vòng tay nắng – 228 tỷ đồng (vẫn đang chiếu ở rạp); Nụ hôn bạc tỷ – 211,6 tỷ đồng; Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối – 172 tỷ đồng; Quỷ nhập tràng – 149 tỷ đồng; Đèn âm hồn – 105,9 tỷ đồng. Bên cạnh đó còn có phim Chị dâu chiếu từ cuối năm 2024 cũng đạt được 113 tỷ vào đầu năm 2025.
Các phim có thể loại đa dạng, trong đó số lượng phim kinh dị, tâm linh chiếm tỉ lệ cao. Tuy nhiên, doanh thu của thể loại phim tình cảm, gia đình lại ở mức cao nhất và thuộc về 2 đạo diễn quen thuộc: Trấn Thành, Lý Hải. Phim lịch sử cách mạng hiếm hoi là Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối công chiếu dịp 30/4 vừa qua cũng đã nhận được sự ủng hộ của khán giả.
Có thể thấy rằng, các phim đoạt doanh thu cao không chỉ tập trung ở hai đợt chiếu lớn là Tết và dịp nghỉ lễ 30/4 mà cũng xuất hiện rải rác ở nhiều thời điểm khác nhau trong năm. Cũng có thời điểm các phim ngoại hầu như bị phim nội áp đảo số lượng suất chiếu. Điều này tạo nên sự hấp dẫn của thị trường giải trí khi ở rạp luôn có phim Việt thu hút được đông đảo người xem trong nước. Đồng thời doanh thu phòng vé tốt cũng tạo niềm tin, động lực cho các nhà sản xuất tự tin hơn trên sân nhà.
Một xu hướng đáng mừng là các phim khai thác sâu yếu tố văn hóa địa phương, lịch sử trong các kịch bản điện ảnh. Những bối cảnh đậm chất Việt được kể bằng một ngôn ngữ hiện đại hoàn toàn có thể hấp dẫn cả khán giả trong nước lẫn quốc tế.
Nghệ thuật chưa tương xứng kỳ vọng
Mặc dù đạt doanh thu ấn tượng, một số phim vẫn nhận về phản hồi trái chiều về chất lượng nội dung và nghệ thuật. Nhiều nhà phê bình cho rằng, phim Việt hiện nay đang sa đà vào công thức an toàn, thiếu đột phá trong ngôn ngữ điện ảnh. Điều này đặt ra thách thức cho các nhà làm phim trong việc cân bằng giữa yếu tố thương mại và giá trị nghệ thuật.Một số phim được đánh giá cao về ý tưởng, nhưng ngôn ngữ kể chuyện rối rắm, nhịp phim lê thê, kỹ thuật hậu kỳ chưa tinh tế khiến người xem cảm thấy mệt mỏi. Từ diễn xuất gượng gạo, dựng phim thiếu tinh tế cho đến thông điệp hời hợt, nhiều phim dù tạo hiệu ứng kéo khán giả đến xem nhưng khó để lại dư âm cũng như chưa đủ sức vươn tầm thế giới.
Có thể thấy qua trường hợp của hai đạo diễn hàng đầu dòng phim thương mại nội địa là Trấn Thành, Lý Hải. Dù đều đạt doanh thu cao, nằm ở những vị trí đầu bảng phòng vé phim Việt nhưng hai bộ phim Bộ tứ báo thủ và Lật mặt 8: Vòng tay nắng lại không được đánh giá cao về chất lượng, thậm chí thụt lùi hơn so với những phim thành công năm 2024 của họ là Mai, Lật mặt 7: Một điều ước. Bộ phim đánh dấu 20 năm làm nghề của đạo diễn Victor Vũ là Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu có chất lượng cao so với mặt bằng chung về hiệu ứng hình ảnh, bối cảnh, diễn xuất, cách kể chuyện nhưng vẫn dừng lại ở mức an toàn, dễ đoán và thiếu tính bứt phá.
Chờ đợi sự bứt phá
Phía sau những con số ấn tượng của doanh thu phim Việt là câu hỏi lớn vẫn còn đó: bao giờ điện ảnh Việt mới tạo được dấu ấn nghệ thuật bền vững và vươn tầm quốc tế? Thành công doanh thu là tín hiệu mừng nhưng chưa thể là thước đo duy nhất cho sự trưởng thành của điện ảnh Việt. Cần nhiều hơn nữa những nhà làm phim dũng cảm vượt khỏi lối mòn thương mại, dám đi đến tận cùng của sáng tạo nghệ thuật. Bởi chỉ khi vừa thu hút được khán giả, vừa giữ được linh hồn điện ảnh, chúng ta mới có thể mơ đến một nền công nghiệp phim thực thụ. Chỉ khi đó, điện ảnh Việt mới thoát khỏi vòng lặp doanh thu – tranh cãi – thất vọng, để thực sự chạm được đến vị trí xứng đáng trong bản đồ văn hóa toàn cầu.
